ارزیابی میزان تاب آوری اجتماعی شهری موردشناسی؛ شهر زاهدان

Authors

  • عیسی ابراهیم ز اده استاد جغرافیا و برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
  • مجتبی روستا دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان، ایران
  • مصطفی ایستگلدی استادیار جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه زابل، زابل، ایران
Abstract:

      یکی از راهبرد­های بین­المللی سازما:ن ملل متحد، برای کاهش بلایا، ایجاد تاب­آوری جوامع در برابر سوانح طبیعی و انسانی است. در همین راستا، تحقیق حاضر، به ارزیابی و تحلیل میزان تاب­آوری اجتماعی در شهر مرزی زاهدان می­پردازد. روش گردآوری اطلاعات به دو صورت؛ اسنادی و میدانی (پرسشنامه و مصاحبه) با توجه به شاخص­های فضای ذهنی شامل: سرمایه اجتماعی (اعتماد عمومی، اعتماد نهادی، مشارکت رسمی، مشارکت غیررسمی و آگاهی و تعلق مکانی) می­باشد. جامعه آماری، تعداد 587730 نفر ساکن در مناطق 5 گانه شهر زاهدان بر اساس آخرین سرشماری عمومی (1395) می­باشد. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 پرسشنامه محاسبه و به روش نمونه­گیری تصادفی ساده توزیع گردید. در تجزیه و تحلیل اطلاعات و داده­ها از آزمون­های آماری شامل آزمون تی تک­نمونه­ای و تحلیل واریانس یک­طرفه استفاده شده است. بر اساس یافته­های پژوهش، در مجموع، این نتایج به دست آمده: میانگین کلی شاخص­های سرمایه اجتماعی (24/2) و تعلق مکانی (09/2) در تمامی مناطق پایین­تر از حد متوسط (3) و دارای وضعیت نامطلوبی بوده و وضعیت هر یک از این شاخص­ها، در بین مناطق شهر با یکدیگر یکسان نیست. همچنین، مناطق یک، پنج و دو دارای وضعیت مطلوب­تری نسبت به مناطق سه و چهار شهر زاهدان (حاشیه­نشینان و مهاجرین عمدتاً در این دو منطقه زندگی می­کنند) به لحاظ شاخص­های سرمایه اجتماعی و تعلق مکانی هستند. در نهایت می­توان نتیجه گرفت که فضای ذهنی نامناسب در مناطق شهری زاهدان (مخصوصاً در مناطق 3 و 4) باعث آسیب­پذیری و عدم تاب­آوری اجتماعی شهر گردیده و به تبع آن، امنیت اجتماعی[1] و توسعه این مناطق را به خطر انداخته است (فضای ذهنی نامناسب تهدیدی برای تاب­آوری شهر می­باشد).  [1]. منظور، ناامنی اجتماعی است. بررسی ناامنی سیاسی موضوع این پژوهش نیست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

ارزیابی تاب آوری لرزه ای زیرساخت های شهری

برای غلبه بر اثرات منفی یک فاجعه، ساختمان ها و زیر ساخت ها و به طور کلی تر جوامع، باید رفتاری ارتجاعی داشته باشند. به عنوان تجسمی از مفهوم تاب آوری، تاب آوری لرزه ای به توانایی یک سیستم برای کاهش شانس لرزش، جذب این لرزش و ریکاوری سریع سازه بعد از آن گفته می شود. تاب آوری سازه ها، رویکرد اولیه اش را از یک مفهوم عمومی تر و وسیع تر بدست آورده است و در ادامه آن مسائل مهندسی فرموله شده اند. کمی سازی...

full text

تبیین ابعاد اجتماعی- اقتصادی تاب آوری شهری در برابر زلزله مطالعه موردی: منطقه 4 شهر تبریز

زمینه و هدف: بلایای طبیعی همواره به عنوان پدیده ای طبیعی در طول دوران حیات کره زمین وجود داشته و خواهند داشت. وقوع بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله، طوفان و گردباد در اغلب موارد تأثیرات مخربی بر سکونتگاه های انسانی باقی گذراده است و تلفات سنگینی بر ساکنان آن ها وارد ساخته است. ساختمان ها و زیرساخت های این گونه مناطق را نابود کرده و عوارض اقتصادی و اجتماعی پردامنه ای بر جوامع بشری و کشورهای جهان تحم...

full text

سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی اجتماع های شهری در برابر زلزله (مطالعۀ موردی: محله های شهر تهران)

امروزه خسارت‌های فراوان مخاطره‌های طبیعی و انسانی به محیط و کالبد شهرها موجب شده است که مفهوم تاب‌آوری برای کاهش آثار سوانح، به حوزه‌ای مهم در عرصة مدیریت بحران تبدیل شود. این پژوهش کاربردی است و با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، با هدف شناسایی شاخص‌ها و عوامل مؤثر بر تاب‌آوری کالبدی محله­های شهری، سنجش و ارزیابی میزان تاب‌آوری کالبدی در محله­های منتخب شهر تهران و ارائة چارچوبی برای سنجش میزان ...

full text

ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی محیط های شهری در برابر زلزله(نمونه موردی کلانشهر تبریز)

کشفباستان شناسینشان می دهدکهپیشینیانمابسیاریازخطرات و بلایای طبیعی و انسان ساختیکهامروزهوجوددارندراتجربه کردهاندواینخطراتدرگذشتهنیزوجودداشتهاند. مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامه‌ریزی و سپس ارائه راهکارهای مناسب می‌باشد. تبریز بر روی یک سامانهگسلی فعال در شمالغرب ایران واقع شده است که نشان از امکان وقوع مجدد زلزله در این شهر را دارد؛ همچنین مطالعة آماری  داده ها،...

full text

سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری بافت‌های فرسوده شهری در برابر مخاطرات محیطی ( نمونه موردی : بافت فرسوده کلان شهر کرج )

امروزه معضلات و مشکلات بافت‌های فرسوده شهری یکی از مسائلی است که در حوزه شهرسازی شهروندان را با مشکلات متعددی مواجه ساخته است و همچنین یکی از مهم­ترین چالش­های شهری با توجه به نبود زیرساخت­های مناسب شهری و افت عملکرد این بافت ها از نظر ابعاد کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و نهادی در مواجه با مخاطرات می­باشد. در این پژوهش به سنجش و ارزیابی میزان تاب آوری بافت­های فرسوده شهر کرج در برابر مخاطرات محیطی ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 32

pages  1- 14

publication date 2018-04-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023